در این مقاله ابتدا به معرفی ممیزی انرژی پرداخته شده و سپس مراحل انجام ممیزی انرژی در ساختمان بصورت مختصر شرح داده شده است.

ممیزی انرژي چيست؟

بنا به تعريف استاندارد ايزو 50002، مميزي انرژي ( Energy Assessement يا Energy Audit ) شامل تحليل تفضيلي عملکرد انرژي يک سازمان، تجهيز، سيستم يا فرآيند است. مميزي انرژي بر مبناي اندازه گيري و مشاهده ي تناسب کاربري انرژي، کارايي انرژي و مصرف است. مميزي هاي انرژي به عنوان بخشي از شناسايي و اولويت بندي فرصت ها براي بهبود عملکرد انرژي، کاهش تلفات انرژي و کسب مزاياي زيست محيطي مرتبط طرح ريزي و هدايت مي شوند. خروجي هاي مميزي شامل اطلاعات کاربري و عملکرد کنوني انرژي هستند که توصيه هاي دسته بندي شده را براي بهبود عملکرد انرژي و مزايا مالي فرهم مي کنند.

به بيان ساده تر، مميزي انرژي يعني بررسي يک مکان يا تجهيز از ديد انرژي به منظور شناسايي راهکارهايي جهت بهبود مصرف انرژي در آن. خروجي مميزي معمولا يک گزارش است که وضعيت فعلي عملکرد انرژي را نشان داده و راهکارهايي جهت بهبود آن به همراه بررسي هاي اقتصادي ارائه کرده است.

انواع مميزي انرژي

به طور کلي 3 نوع مميزي انرژي وجود دارد که باتوجه به نياز هر سازمان اجرا مي شود.

1- مميزي انرژي سطح  1 (مميزي انرژي عبوري / مميزي انرژي پيمايشي ): در اين نوع مميزي انرژي، بازديد سريعي از واحد مورد نظر انجام شده، نقاط داراي پتانسيل صرفه جويي انرژي شناسايي شده و راهکارهايي براي تصحيح آن داده مي شود.

2- مميزي انرژي سطح 2 : اين مميزي شامل بررسي دقيق تر واحد مورد نظر و محاسبات اقتصادي راهکار هاست.

3- مميزي انرژي سطح 3 يا مميزي انرژي تفضيلي: معمولا وقتي حرف از مميزي انرژي در ايران به ميان مي آيد، منظور مميزي انرژي سطح 3 يا مميزي انرژي جامع است. اين روش زمان بيشتري برده اما دقت آن به شدت بالاست و اطلاعات جزئي و دقيقي را در خصوص موقعيت کنوني سايت و تحليل فني و اقتصادي راهکار ها ارائه مي دهد. بهره گيري از اين نوع انرژي مميزي نيازمند دستگاه هاي پيشرفته و شبيه سازي هاي رايانه اي  خواهد بود اما در پايان، گزارشي جزئي و دقيق از شرايط حال و آينده در اختيار کارفرما قرار مي گيرد که براي مديران تشکيلات بزرگ مي تواند کمک کننده و مهم باشد. به دليل دقت بالا و جامع بودن مميزي انرژي تفضيلي، اين روش براي ادارات و سازمان هاي بزرگ پيشنهاد مي شود.

به طور کلي مميزي انرژي تفضيلي 5 مرحله دارد:

1. جلسه ي آغازين پروژه
2. جمع آوري اطلاعات مورد نياز
3. فعاليت هاي ميداني و انجام اندازه گيري هاي لازم
4. انجام محاسبات، تحليل داده ها، محاسبه شاخص ها و Gap analysis
5. ارائه راهکار به همراه تحليل اقتصادي

در ادامه اين مراحل براي مميزي انرژي سطح 3 يک ساختمان توضيح داده شده است.

مراحل مميزي انرژي سطح 3 ساختمان

در ابتدا، جلسه اي بين کارفرما و شرکت مشاور برگزار شده و ضمن عقد قرارداد، بر سر اطلاعات مورد نياز، زمان بازديد، زمان اجرا و مدت پروژه، و … توافق مي شود.

جمع آوري اطلاعات مورد نياز

کارفرما اطلاعات توافق شده را به شرکت مشاور ارائه مي دهد. اين اطلاعات شامل: قبوض برق و گاز، ليست تجهيزات عمده ي مصرف کننده ي انرژي، نقشه هاي معماري ساختمان و اطلاعاتي از اين قبيل مي باشد. مميز انرژي پس از دريافت اين اطلاعات، مميزي انرژي را شروع مي کند.

فعاليت هاي ميداني و انجام اندازه گيري هاي لازم

پس از دريافت اطلاعات، شرکت مشاور به بازديد از ساختمان مي پردازد. در اين مرحله اقدامات زير انجام مي شود.

• بازديد از تجهيزات مصرف کننده ي انرژي ساختمان
• مصاحبه با نماينده ي کارفرما در خصوص سال ساخت ساختمان، تعداد پرسنل و پرسش هايي از اين قبيل، بررسي معماري ساختمان
• جمع آوري اطلاعات اقليمي
• اندازه گيري هاي الکتريکي، روشنايي، آناليز دود، تصوير برداري حرارتي و … که با دستگاه هاي مخصوص انجام مي شوند.

انجام محاسبات، تحليل داده ها، محاسبه شاخص ها و Gap analysis

اين مرحله تخصصي و زمان بر ترين قسمت مميزي انرژي است. مميز انرژي پس از تحليل و طبقه بندي اطلاعات، شروع به انجام محاسبات و شبيه سازي ها مي کند.

در اين بخش، مميزان انرژي ضمن پايندي به استاندارد ها، از روش ها و نرم افزار هاي متفاوتي براي انجام محاسبات بهره مي گيرند. هرچه ابزار به کارگرفته قدرتمند تر باشد، نتايج نيز دقيق تر است. براي مثال، شرکت آراد بهينه ي انرژي براي شبيه سازي از نرم افزار ديزاين بيلدر بهره مي گيرد که يکي از قدرتمند ترين نرم افزار ها در اين زمينه است. ديزاين بيلدر قادر به شبيه سازي يک ساختمان با جزئيات و ارائه ي خروجي دقيق مي باشد.

پس از حصول نتايج شبيه سازي، پارامترهايي از قبيل:

• مصرف ويژه ي ساختمان طي سه سال گذشته
• برچسب انرژي ساختمان (بر اساس استاندارد ISIRI 14254)
• ضريب انتقال پوسته ي خارجي ساختمان
• BLC ساختمان
• راندمان حرارتي ديگ ها
• ظرفیت سیستم های سرمایشی و گرمایشی
• مصارف انرژی ساختمان در دوره های مختلف با جزئیات
• وضعيت آسايش حرارتي و …

محاسبه و با نتايج بدست آمده از نرم افزار اعتبار سنجي و تحليل مي شود.

ارائه راهکار به همراه تحليل اقتصادي

در اين مرحله، بر اساس پتانسيل هاي ساختمان جهت کاهش يا اصلاح مصرف انرژي، راهکار هايي ارائه شده و اين راهکار ها از نظر اقتصادي تحليل مي شوند تا کارفرما بتواند بهترين تصميم را هنگام اجرا بگيرد. شاخص هايي از قبيل زمان بازگشت سرمايه، NPV، IRR نيز محاسبه شده و راهکار ها از نظر اقتصادي و محيط زيستي اولويت بندي مي شوند. همچنين وضعيت انرژي ساختمان پس از اجراي آن راهکار بررسي مي شود.

چه ابزاري براي مميزي انرژي جامع ساختمان استفاده مي شوند؟

چنانچه گفته شد، بهره گيري از ابزار مختلف به انتخاب مميز انرژي انجام مي شود. در ادامه  برخي از پرکاربرد و به روز ترين ابزار مميزي انرژي ساختمان، معرفي شده اند.

• ابزار اندازه گيري: متر ليزري، لوکس متر، دستگاه تصويربرداري حرارتي، آنالايزر دود، دماسنج، پاور آنالایزر و…

• نرم افزار: نرم افزار ديزاين بيلدر، نرم افزار measur، نرم افزار اتوکد، نرم افزار متئونورم، نرم افزار رت اسکرين، نرم افزار HAP

• قوانين و استاندارد ها: استاندارد ملي INSO 16000-1، استاندارد 14254ISIRI ، استاندارد ISO7730 ، مبحث 19 مقررات ملي ساختمان، مبحث 13 مقررات ملي ساختمان، دستورالعمل و راهنماي اجراي آيين نامه نظام مديريت سبز، IECC و …

نمونه اي از پروژه هاي مميزي انرژي اخیر انجام شده توسط شرکت آراد بهينه انرژي

• ممیزی انرژی اداره امور شعب بانک ملی آذربایجان شرقی
• ممیزی انرژی اشتراکات شهرداری منطقه 5 اصفهان
• ممیزی انرژی ساختمان اداره امور شعب بانک ملی کردستان
• مميزي انرژي اداره امور شعب بانک ملي قزوين
• ممیزی انرژی ساختمان شعبه مرکزی بانک ملی سنندج
• ممیزی انرژی ساختمان شعبه مرکزی بانک ملی بروجن
• ممیزی انرژی 7 ساختمان بانک ملی استان یزد
• مميزي انرژي ساختمان هاي مجتمع فولاد ميانه
• مميزي انرژي شعبه مرکزي بانک ملي سقز
• مميزي انرژي بانک ملي شعبه شهر بانه
• مميزي انرژي بانک ملي شعبه شهر زنجان
• مميزي انرژي بيمارستان امام رضا شهر سيرجان

در صورتی که برای انجام ممیزی انرژی ساختمان نیاز به مشاوره یا پیمانکار دارید، لطفا از طریق کلیک بر روی لینک زیر و ثبت مشخصات، درخواست خود را اعلام فرمایید.